Het vak marketing behoort bij veel opleidingen tot de standaard: van een kernvak, bijvak tot keuzevak. De grote variëteit van het vak maakt het ontwerpen van een lesprogramma niet altijd makkelijk. Denk bijvoorbeeld aan de keuze van het studiemateriaal. Een traditioneel handboek voorschrijven ligt misschien voor de hand, maar zijn deze leermiddelen nog wel van deze tijd? Zijn al deze klassieke marketingwetten en -principes niet allang achterhaald en ingehaald door de technologisering? Sterker nog, voldoet een handboek nog wel aan de huidige manier van lesgeven, waarbij onderwijs grotendeels op afstand plaatsvindt? Daarnaast is het vinden van een geschikte toetsvorm een grote uitdaging. Multiple-choice-toetsen leveren voordelen op bij het nakijken, maar meet slechts losse en geïsoleerde kenniselementen. Vanuit dit opzicht lijkt een casustoets of beroepsproduct meer geschikt. Maar hoe zit het bij deze toetsvormen met de betrouwbaarheid en validiteit?
Hoe geef je het vak marketing vorm?
In dit interview deelt Albert Hulzebos zijn ervaring met het vormgeven van het Engelstalige vak Marketing Principles. Albert komt uit het bedrijfsleven en is al ruim twaalf jaar docent bij de opleiding International Business and Languages (IBL) op Windesheim in Zwolle. Hier geeft hij met name export-gerelateerde vakken. Ook heeft Hulzebos zich de afgelopen twee jaar ingezet voor de ontwikkeling van de nieuwe opleiding International Business (IB).
Edumundo is één van de weinige uitgevers, misschien wel de enige, die volledig digitale leermiddelen aanbiedt
Welk leermiddel gebruikt u momenteel voor het vak marketing?
‘Wij gebruiken het Edubook Marketing nu drie jaar. Hiervoor gebruikten we al bijna tien jaar lang de marketing-gerelateerde businessgames van Edumundo. Op dit moment denken we erover na om in jaar twee het Edubook Online Marketing, en in jaar drie het Edubook Marketingcommunicatie in te zetten. Onze opleiding is Engelstalig en beide leermiddelen zijn ook in het Engels beschikbaar. Inmiddels gebruiken mijn collega’s ook het Edubook Foundations of Finance & Control.’
Vanaf de start van de ontwikkeling was direct duidelijk dat we voor gepersonaliseerd leren kiezen
Waarom heeft u gekozen voor het Edubook Marketing?
‘Een aantal jaar geleden kregen wij vanuit Den Haag de opdracht om een nieuwe International Business-opleiding aan te bieden: een Engelstalige opleiding die export-gerelateerd is. Vanaf de start van de ontwikkeling was direct duidelijk dat we voor gepersonaliseerd leren kiezen. Dit betekent dat de docenten de leeruitkomsten en toetsvorm bepalen en de studenten de rest. Binnen bepaalde kaders natuurlijk. Studenten hebben de volledige vrijheid om te bepalen hoe, waar, wanneer en op welk device zij de kennis tot zich nemen. Deze keuze komt voort uit de digitale transformatie die al jaren aan de gang is. Met name in het bedrijfsleven is dit merkbaar en gaat deze ontwikkeling razendsnel. Deze ontwikkeling is voor ons bepalend geweest in de keuze om het onderwijs zo veel mogelijk digitaal aan te bieden. Het was dan ook geen lastige keuze om voor Edumundo te kiezen. Edumundo is één van de weinige uitgevers, misschien wel de enige, die volledig digitale leermiddelen aanbiedt.’
Studenten hebben de volledige vrijheid om te bepalen hoe, waar, wanneer en op welk device zij de kennis tot zich nemen
Hoe is de overgang van fysiek naar digitaal lesgeven verlopen met het Edubook, nu het onderwijs grotendeels op afstand moet plaatsvinden?
‘Dit is zeker goed verlopen! Onze opleiding was grotendeels al gedigitaliseerd, daarom was deze overgang maar een kleine stap voor ons. Alleen toetsing was in het begin wel een uitdaging. Bij ons op de opleiding bestaat de toetsing van het vak marketing uit een project en een multiple-choice-toets. In het project krijgen de studenten een licentie van een bestaande webshop die zij moeten optimaliseren. Zij gaan aan de slag met het optimaliseren van de acquisitie, conversie en retentie. Ook moeten ze iets proberen te verkopen op hun webshop en daarvoor hebben ze de basiskennis van marketing nodig. Normaal gesproken wordt deze basiskennis getoetst aan de hand van een multiple-choice-toets die fysiek achter de computer wordt afgenomen.
Onze opleiding was grotendeels al gedigitaliseerd, daarom was deze overgang maar een kleine stap voor ons
In maart was dit echter niet mogelijk, vanwege het coronavirus konden plotseling geen fysieke toetsen afgenomen worden. Wij zijn toen gaan zoeken naar een alternatief. Uiteindelijk hebben we gekozen voor een vervanging in de vorm van een formatieve toets met behulp van de meerkeuzequizzen in het Edubook. Hierbij hebben we ons gefocust op studievoortgang. Door middel van het docentendashboard in het Edubook konden wij gemakkelijk de voortgang en ontwikkeling van de studenten monitoren. De resultaten hebben we met een voldoende of onvoldoende beoordeeld.‘
Door middel van het docentendashboard in het Edubook konden wij gemakkelijk de voortgang en ontwikkeling van de studenten monitoren
Kunt u iets meer vertellen over de rol van het Edubook bij deze formatieve vorm van toetsing?
‘De studenten moeten Edubook volledig doorlopen, zowel de theorie als de toetsvormen die in het Edubook zijn opgenomen. De studenten moeten alle meerkeuze- en open vragen beantwoorden en de casestudies voltooien. Wij monitoren vervolgens met het docentendashboard of zij dit gedaan hebben. Een alternatieve toetsvorm die wij hebben toepassen is dat we studenten in eigen woorden een samenvatting laten schrijven en vragen laten ontwikkelen. We laten ze ook wel een theoretisch framework schrijven waar ze modellen en theorieën kritisch moeten evalueren. Tevens moeten ze uitleggen hoe, waar en waarom ze het in het project hebben toegepast. Deze opdrachten leveren ze als een portfolio in. Dit portfolio vormt een formatieve toets, die wij niet met een cijfer beoordelen, maar met een voldoende of onvoldoende.‘
Bij ons op de opleiding hebben wij gekozen voor gepersonaliseerd leren en didactische coaching. Dit wil zeggen dat we onze aandacht hebben verschoven van lesgeven naar coaching
Hoe gaat u om met studenten die slecht scoren of te weinig tijd besteden in het Edubook?
‘Bij ons op de opleiding hebben wij gekozen voor gepersonaliseerd leren en didactische coaching. Dit wil zeggen dat we onze aandacht hebben verschoven van lesgeven naar coaching. Daarbij hebben we de verantwoordelijkheid volledig bij de studenten gelegd. Het is dus aan hen om te bepalen wanneer, hoe en op welk device zij de kennis tot zich nemen. Op het moment dat studenten niet alle modules doorlopen is het heel simpel, dan hebben zij een onvoldoende. Ook kan ik zien welke studenten de modules last minute maken. Het docentendashboard maakt dit allemaal heel inzichtelijk.‘
Als de student bepaalde interesses heeft en zich ergens in wil specialiseren is dat ook mogelijk.
Als we even vooruitkijken: op het moment dat fysieke toetsen weer afgenomen mogen worden, zou u dan terug gaan naar de vorige manier van toetsing?
‘In deze nieuwe situatie hebben we veel nieuwe dingen geleerd in een hele korte tijd. Op het moment dat we terug naar normaal kunnen zal ik daarom ook veel nieuwe goede dingen meenemen. Bijvoorbeeld de vorm van toetsing waarbij studenten een samenvatting in eigen woorden maken een twee meerkeuzevragen per module bedenken; die opdracht vind ik persoonlijk beter dan de multiple-choice-toets. Hetzelfde geldt voor andere alternatieve toetsvormen.
De docentenbelasting ligt al hoog en dit is alleen maar verhoogd door COVID-19
Alhoewel een multiple-choice-toets wel makkelijker te gebruiken is. De computer kijkt de toetsen na en cijfers kunnen automatisch ingevoerd worden. Dit is dus veel minder belasting voor een docent. De docentenbelasting ligt al hoog en dit is alleen maar verhoogd door COVID-19.‘
Hoe speelt u in op de belangrijkste trends op het gebied van toetsing in de marketing?
‘Bij Windesheim zetten we ons heel erg in op de trends gepersonaliseerd leren en vrije ruimte. Over het algemeen bepalen wij de leeruitkomsten en de toetsvormen, maar er is ook steeds meer open. Dat noemen we PPR, persoonlijke profileringsruimte. Zo laten we studenten Massive Open Online Courses (MOOCs) en Small Private Online Courses (SPOCs) volgen. De certificaten die zij hiervoor behalen bewijzen dat de studenten de leerdoelen hebben behaald. Als de student bepaalde interesses heeft en zich ergens in wil specialiseren is dat ook mogelijk. Het is dan aan de student om aan te tonen hoe en welke leerdoelen zijn behaald. Studenten kunnen bijvoorbeeld zelf kiezen of zij een Edubook willen afronden, een online certificaat behalen of een congres of beurs bezoeken et cetera.‘
Bij Windesheim zetten we ons heel erg in op de trends gepersonaliseerd leren en vrije ruimte
Hoe stelt u dan vast of de kwaliteit en het niveau dan ook behaald is?
‘Dit doen we door hele open leeruitkomsten te formuleren met een duidelijke en transparante rubrics. In deze rubrics staat vast wat exact voldaan moet worden en ook welke cijfers de studenten dan behalen. Hierbij werken we met de beoordeling onvoldoende, voldoende (5,5), ruim voldoende (7) en excellent (9 en hoger). De docent hoeft alleen voor de kolommen voldoende en goed rubrics in te vullen. Alles wat excellent is, is beter dan de standaard leeruitkomsten. Dit maakt het mogelijk om heel transparant naar studenten te communiceren dat ze hoger kunnen scoren als ze goede resultaten leveren of extra activiteiten ondernemen om hun leerdoelen te behalen.‘
Het Edubook Marketing
Het Edubook Marketing van auteur Peter van der Meer wordt al jaren naar tevredenheid gebruikt op diverse opleidingen in Nederland en daarbuiten (er is ook een Engelstalige versie beschikbaar). De meerwaarde van dit leermiddel zit in de didactiek, maar ook in het digitale en interactieve format waarin het onderwijsmateriaal wordt aangeboden.
De belangrijkste basisprincipes van het vak marketing worden in het Edubook Marketing op een toegankelijke en activerende manier overgebracht. Het leermiddel bevat veel aansprekende actuele voorbeelden en iedere module wordt afgesloten met multiple-choice-vragen en een praktijkcase, zodat de behandelde theorie direct wordt toegepast. Alle resultaten worden teruggekoppeld aan de student en de docent en worden tevens gepresenteerd in het studentendashboard en het docentendashboard.
Het Edubook Marketing kan worden ingezet als inleiding op het vak marketing en is ook geschikt voor opleidingen waar marketing als bijvak wordt gegeven. Voor verdere verdieping laat het Edubook zich goed combineren met de businessgame My Marketing Experience.
Heb je naar aanleiding van dit artikel vragen of interesse in het Edubook Marketing?
Neem gerust contact met ons op via onderstaande button, of vraag direct een demo aan.
Ook interessant: Edubook onderdeel van succesformule
