Digitaal bronnenonderzoek

Het Edubook Digitaal bronnenonderzoek biedt studenten concrete handvatten om gestructureerd en kritisch bronnenonderzoek te doen. Centraal daarbij staan de zeven stappen die door de auteurs zijn opgesteld op basis van wetenschappelijke inzichten. Het Edubook is zo geschreven dat het direct kan worden gekoppeld aan projectonderwijs of een (afstudeer)stage: een leeromgeving waarin studenten werken aan een concreet beroepsproduct of onderzoeksresultaat.

Dit Edubook is breed toepasbaar bij iedere hbo-opleiding en kan gedurende de hele studieperiode worden gebruikt. Van een kleine opdracht tot aan de afstudeerscriptie: bij alles is brononderzoek een belangrijk onderdeel. 

inhoud

Het ontwikkelen van een onderzoekende houding is een belangrijke doelstelling in het hbo. Daaronder vallen onder andere het willen begrijpen, nieuwsgierigheid en de bereidheid om van perspectief te wisselen. Het goed kunnen omgaan met informatiebronnen is daarbij een noodzakelijke vaardigheid. Om in het enorme aanbod de juiste informatie (relevant, betrouwbaar en actueel) te vinden en te gebruiken, moeten concrete methoden en technieken worden aangeleerd. Ook (juist!) in deze tijd waarin tools als ChatGPT studenten werk uit handen kunnen nemen, is het belangrijk om gevonden informatie in de juiste context te kunnen plaatsen en te kunnen beoordelen op bruikbaarheid en betrouwbaarheid.

oPBOUW

Het Edubook is zo geschreven dat studenten het Edubook zelfstandig kunnen doorlopen en opdrachten maken die direct bijdragen aan het eindproduct van hun projectwerk. Daarbij maakt het niet uit in welk vakgebied de student de activiteiten uitvoert, het Edubook is generiek geschreven met voorbeelden uit verschillende domeinen. Iedere module eindigt met een portfolio-opdracht die is toegespitst op het eigen project of beroepsproduct.

Teksten met uitleg worden afgewisseld met illustraties, video’s, oefeningen en opdrachten. Dit maakt het Edubook niet alleen aantrekkelijk, maar vergroot ook het leereffect. Studenten worden continu geactiveerd om de stof direct toe te passen en hierop te reflecteren.

Docenten kunnen via het docentendashboard de voortgang van de studenten volgen en feedback geven. Bovendien hebben docenten de beschikking over een rubric om het werk van de studenten aan de portfolio-opdrachten te beoordelen. Ook de rubric is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten uit de onderwijskunde en informatiewetenschap.

Digitaal Bronnenonderzoek kan worden ingezet zonder grote aanpassingen te doen in het onderwijs. Bij ieder project kan het als hulpmiddel worden gebruikt, waarbij docenten naar eigen inzicht ondersteuning kunnen bieden in de vorm van aanvullende lessen of spreekuren.

• De zeven stappen van bronnenonderzoek
• Vraagarticulatie en zoektermen
• Het diepe web
• Zoekmethoden
• Bronnen: van social media tot wetenschappelijke bronnen
• Beoordelen op relevantie, betrouwbaarheid en actualiteit
• Gebruik: analyse en synthese van informatie
• Bronverwijzingen
• Publiceren